Zo’n 120 mensen waren afgekomen op de informatieavond van het Instituut Mijnbouwschade Groningen over de nieuwe regeling voor schade aan gebouwen en objecten in Groningen en Noord-Drenthe. IMG gaat stap voor stap gaan wij over naar een nieuwe werkwijze. De verwachting is dat in de gemeente Noordenveld aan het begin van de zomer die nieuwe werkwijze van kracht gaat worden. Dat vertelde Siebe Keulen namens het IMG. Samen met Inge Prins beantwoordde hij tientallen vragen van geïnteresseerden vanuit de Dorpshuiszaal van de Brinkhof.
De informatiebijeenkomst was op dezelfde dag dat de Tweede Kamer debatteerde over de definitieve sluiting van het Groninger gasveld en de aankondiging dat er forse bedragen in de regio worden uitgekeerd aan mensen die hun huis willen isoleren. Waar voorheen de nadruk lag op het uitkeren van schadevergoedingen, staat bij de nieuwe manier van schade afhandelen het herstellen van woningen centraal.
Vanuit de zaal werden diverse opmerkingen gemaakt over deugdelijkheid van rapporten in het verleden. Soms kregen de buren wel een vergoeding voor dezelfde schade en iemand met dezelfde schade niet. Het IMG maakte duidelijk dat in 85 procent van de schade-aanvragen de mensen akkoord gaan met het voorliggende rapport. “Er ligt – waar nodig – echt de nadruk op het inschakelen van onafhankelijke deskundigen.” Iemand in de zaal stelde al 3,5 jaar geleden schade aan zijn woning te hebben gemeld en dat er nog nooit iemand is komen kijken.
Daarnaast blijft de keuze bestaan om een financiële vergoeding te krijgen. Groningers en Drenten die fysieke schade hebben, veroorzaakt door gaswinning uit het Groningenveld en de gasopslagen Norg en Grijpskerk, kunnen straks kiezen uit drie manieren om hun schades af te handelen:
- Daadwerkelijk herstel van alle schades die naar zijn aard mijnbouwschade zijn, zonder dat er wordt gekeken naar de oorzaak (causaliteitstoets) bij schadebedragen tot 60.000 euro.
- Een vaste eenmalige vergoeding van 10.000 euro voor bewoners op wiens adres niet eerder schade is gemeld.
- Een financiële vergoeding volgens de maatwerkprocedure waarbij wél wordt gekeken naar de oorzaak van schade (causaliteitstoets).
Keulen noemde de woorden milder, menselijker en makkelijker. “We kiezen ook duidelijk voor meer persoonlijk contact. Onder meer via de verschillende steunpunten.” In Norg is er elke woensdagmiddag een spreekuur van het IMG-steunpunt van 13.00- 17.00 uur.
1 Daadwerkelijk herstel zonder causaliteitstoets
Bij schadebedragen tot 60.000 euro wordt voortaan niet meer gekeken naar de oorzaak. Met de nieuwe manier van schade afhandelen krijgen bewoners de mogelijkheid om alle schades in hun woning in één keer te herstellen, zolang ze in hun aard mijnbouwschade kunnen zijn. Schades zoals houtrot, lekkages, etc… vallen hier niet onder. Het IMG komt wel kijken of het aannemelijk is dat de schade veroorzaakt kan worden door gaswinning en bodemdaling.
Het IMG betaalt de rekening van de aannemers
Als bewoners kiezen voor daadwerkelijk herstel, komt er namens het IMG een onafhankelijke expert langs om alle schades in kaart te brengen, waarna wordt gekeken welke schades al zijn afgehandeld of naar zijn aard geen mijnbouwschade zijn. Vervolgens kunnen mensen met behulp van een eigen aannemer de schades laten herstellen. De rekening kan worden opgestuurd naar het IMG. Ook kan een bewoner gebruik maken van een aannemer die door het IMG wordt ingehuurd. In dat laatste geval, het zogenoemde Herstel in Natura, worden bewoners geheel ontzorgd. Het IMG komt wel
2. Verdubbeling van eenmalige vaste vergoeding
Als de voorkeur uitgaat naar een financiële vergoeding en er op een adres nog niet eerder schade is gemeld, kunnen mensen kiezen voor een vaste eenmalige vergoeding (VES) van 10.000 euro. Sinds november 2021 is het mogelijk om op deze manier een vast bedrag te krijgen van 5.000 euro, maar als reactie op het rapport van de enquêtecommissie heeft het kabinet besloten om het bedrag te verdubbelen, zodat deze vaste eenmalige vergoeding voor meer mensen een oplossing biedt. Dit geldt voor het hele gebied waar het IMG mijnbouwschade afhandelt. Dus in het effectgebied van de beving van Huizinge (2012) en de gasopslagen bij Grijpskerk en Norg. Net als de huidige vaste vergoeding, geldt dat nieuwe schade gemeld kan worden na een beving die op of in de buurt van het adres een kracht heeft gehad waardoor er kans is op schade.
Bij de vaste vergoeding gaat het om 10.000 aanvragen op een totaal van 200.000 schademeldingen in Groningen en Drenthe. “Bij twijfel krijgen schademelders gelijk”, aldus Keulen. Mensen die eerder dus een lagere vergoeding dan 10.000 euro hebben ontvangen, moeten opnieuw een aanvraag doe om in aanmerking te komen voor het hogere bedrag. Deze vergoeding komt ook beschikbaar voor iedereen die eerder een vaste vergoeding heeft gehad van 5.000 euro.
In de afgelopen jaren heeft het IMG gemerkt dat ongeveer de helft van de schademelders kiest voor deze vergoeding, omdat het een oplossing biedt voor relatief kleine schades en de vergoeding snel wordt uitbetaald zodat mensen direct weten waar ze aan toe zijn. Als bewoners met relatief kleine schades geholpen zijn met een vast bedrag, komt de uitvoeringscapaciteit ten goede aan de mensen met omvangrijkere of complexere schades. Daarnaast zijn de uitvoeringskosten van de vaste eenmalige vergoeding lager dan bij de andere vormen van schadeafhandeling, omdat deze forfaitaire afhandeling geautomatiseerd verloopt. Kiest u voor de vaste vergoeding? Dan komen wij een nulmeting bij u doen. Tijdens de nulmeting legt een schade-opnemer alle zichtbare schades vast. Zo heeft u een totaalbeeld van het aantal schades.
Kiest u voor de vaste vergoeding? Dan komen wij een nulmeting bij u doen. Tijdens de nulmeting legt een schade-opnemer alle zichtbare schades vast. Zo heeft u een totaalbeeld van het aantal schades.
Als u kiest voor de vaste vergoeding, kunt u niet zomaar nieuwe schade melden. En de vergoeding is bedoeld voor alle schades, ook bijkomende kosten en materiële schade.
3. Keuze voor financiële vergoeding met maatwerkprocedure
Tot slot blijft het mogelijk om voor de maatwerkprocedure te kiezen, waarbij na een toets op de oorzaak een financiële vergoeding wordt uitgekeerd in euro’s. Een onafhankelijke deskundige past per schade het wettelijk bewijsvermoeden toe om de relatie met de gaswinning vast te stellen. Schade waarvan wordt aangetoond dat er geen relatie is met gaswinning of die al eerder is afgehandeld, wordt niet vergoed.